Làng nghề dược liệu thôn Nghĩa Trai, xã Tân Quang, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên có truyền thống trồng và chế biến dược liệu từ lâu đời, với những loại cây thảo dược rất phong phú và đa dạng như cây tía tô, kinh giới, hoa cúc chi, kim tiền thảo…. Có khoảng 80% số hộ trong thôn làm nghề, 70% diện tích cây dược liệu của thôn Nghĩa Trai trồng hoa cúc chi. Các hộ gia đình gắn bó với nghề từ đời này qua đời khác nên cây dược liệu thực sự trở thành tâm huyết của người dân nơi đây, vừa mang lại thu nhập chính vừa cung cấp một lượng lớn nguyên liệu phục vụ cho ngành y. Năm 2023, các sản phẩm dược liệu của thôn Nghĩa Trai được công nhận nhãn hiệu tập thể “Dược liệu Nghĩa Trai”. Góp phần vào việc xây dựng thương hiệu của làng nghề có sự đóng góp công sức của chị Đỗ Thị Hoa- Giám đốc Hợp tác xã sản xuất dịch vụ tổng hợp Hoa Thiên Phú. 

Sinh ra và lớn lên tại thôn Nghĩa Trai, trong một gia đình nông dân nghèo, có đông anh em, từ nhỏ hàng ngày đã được tiếp xúc với các loại cây dược liệu nên chị Hoa có niềm đam mê đặc biệt với các loại cây này. Chính vì thế, sau khi rời ghế nhà trường, chị đã từng bước tham gia trồng và chế biến cây dược liệu cùng với những người dân trong làng. Trong quá trình sản xuất kinh doanh cây dược liệu chị luôn trăn trở suy nghĩ làm thế nào để thoát nghèo và làm giàu trên mảnh đất quê hương. Nhận thấy nhu cầu của thị trường rất lớn, nhất là các công ty dược phẩm nên chị đã mạnh dạn đứng ra thu mua dược liệu thành phẩm tại địa phương để bán cho thị trường ở các tỉnh, nhiều nhất là Hà Nội. Từ đó chị có nhiều khách hàng, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm. Năm 2017, sau nhiều năm tìm tòi học tập kinh nghiệm ở nhiều nơi, được sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền địa phương, hội nông dân các cấp, Hợp tác xã sản xuất dịch vụ tổng hợp Hoa Thiên Phú được thành lập do chị Đỗ Thị Hoa làm giám đốc, tham gia  hợp tác xã có 15 thành viên ngoài việc trồng và chế biến các loại dược liệu còn là đầu mối thu mua dược liệu. Với diện tích sản xuất 3,5ha, quy mô xây dựng xưởng trên 3.000m2 bình quân một năm thu mua, chế biến, tiêu thụ khoảng trên 100- 150 tấn thuốc nam, bắc các loại, thu lãi hàng trăm triệu đồng, tạo việc làm cho hàng trăm lao động thường xuyên với mức thu nhập từ 10- 15 triệu đồng/ tháng. 

Năm 2019, diện tích đất trồng cây dược liệu thôn Nghĩa Trai bị thu hẹp do thu hồi đất chị đã chủ động liên hệ với chính quyền địa phương thôn Xuân Đào- xã Lương Tài, huyện Văn Lâm mang cây cúc chi vào trồng tại đây với tổng diện tích 5 ha, hỗ trợ bà con về mặt kỹ thuật trồng, chăm sóc cây hoa cúc chi, chủ động về đầu ra cho bà con trong vùng nguyên liệu mỗi khi đến mùa thu hoạch.  Không những tiệu thụ sản lượng dược liệu cho bà con nông dân huyện, HTX tổng hợp Hoa Thiên Phú cũng tạo việc làm cho nhiều nông dân lao động có nguồn thu nhập ổn định. 

Năm 2019, 2020 cho thu hoạch mỗi năm 10 tấn hoa cúc chi; năm 2021 là 29,7 tấn; năm 2022 là hơn 40 tấn. Đặc biệt, năm 2020 thương hiệu Hoa Cúc Chi xã Tân Quang của HTX sản xuất dịch vụ tổng hợp Hoa Thiên Phú được cấp giấy chứng nhận sản phẩm OCOP chất lượng 3 sao. 

Từ những kết quả khả quan, năm 2023 chị tiếp tục đầu tư vốn và giống mở rộng quy mô sản xuất mang cây Cúc Chi vào trồng tại xã Việt Hưng , tổng diện tích trồng cúc chi tại xã Lương Tài và  xã Việt Hưng là 10 ha. Chị thường xuyên được hội nông dân xã mời đi tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật về cách trồng, chăm sóc các loại cây dược liệu; áp dụng khoa học công nghệ vào sản xuất và chế biến tạo ra những sản phẩm chất lượng cao đáp ứng được thị hiếu và yêu cầu của thị trường. Bên cạnh cung cấp nguồn nguyên liệu quý hiếm cho ngành y, trà hoa cúc, hợp tác xã do chị đứng đầu còn nghiên cứu đưa ra thị trường các loại sản phẩm như xà phòng Nghệ, dầu gội đầu, dầu xả bồ kết hương nhu, dung dịch vệ sinh… Các sản phẩm do hợp tác xã sản xuất đều đảm bảo các tiêu chí về môi trường, an toàn vệ sinh.                          

Không chỉ là tấm gương điển hình trong phong trào sản xuất kinh doanh giỏi, chị cũng là một hội viên nông dân nhiệt tình, trách nhiệm trong các hoạt động của hội nông dân cơ sở, thường xuyên hỗ trợ, giúp đỡ các gia đình hội viên nông dân khó khăn phát triển kinh tế, tích cực tham gia các phong trào, cuộc vận động tại địa phương như ủng hộ các loại quỹ, trại hè thiếu niên, sửa chữa trường học. Năm 2023 chị ủng hộ 150 triệu đồng để xây dựng sân cầu lông của thôn. Trong chương trình xây dựng nông thôn mới, chị ủng hộ 30 triệu đồng làm đường của thôn, 70 triệu đồng xây Đình làng, 60 triệu đồng xây chùa.  Hàng năm chị hỗ trợ thuốc nam cho các đối tượng thuộc hộ nghèo, hộ khó khăn bị bệnh với trị giá từ 70-100 triệu đồng. 

Ngoài ra, chị luôn tuyên truyền vận động gia đình và  nhân dân thực hiện tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước, các quy ước và hương ước của làng, giữ vệ sinh môi trường nông thôn. 

Với những thành công đạt được, và những đóng góp tích cực trong hoạt động hội và phong trào nông dân, chị Hoa nhiều năm liền, từ năm 2018- 2023, được bình xét là hộ sản xuất kinh doanh giỏi cấp Trung ương, được tặng nhiều bằng khen của địa phương và Trung ương, tiêu biểu như: 

- Năm 2021: Nhận giấy khen vì đã có thành tích xuất sắc trong phong trào "Nông dân thi đua sản xuất kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững" giai đoạn 2016-2020. 

- Năm 2021: Nhận giấy khen của Chủ tịch UBND huyện Văn Lâm vì đã có thành tích xuất săc trong hoạt động của Hội Liên hiệp phụ nữ. 

- Năm 2023: Nhận giấy khen của Hội đông Y Tỉnh Hưng Yên vì đã có thành tích xuất sắc trong phong trào xây dựng và phát triển Hội. 

- Năm 2023: Nhận bằng khen của Thủ tướng Chính phủ vì đã có thành tích xuất sắc trong các phong trào thi đua yêu nước. 

Mới đây, chị được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam trao tặng danh hiệu Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2024./. 

Ngọc Hà